TÌNH YÊU KHÔNG GIỚI HẠN:
CON ĐƯỜNG BIẾN ĐỔI NỘI TÂM
(Bài Giảng Chúa Nhật VII Thường Niên, Ngày 23 tháng 02 năm 2025)
Lc 6, 27-38
Anh chị em thân mến,
Khi một người nông dân gieo hạt, họ không chỉ chọn những mảnh đất màu mỡ. Hạt giống được rải đều trên mọi loại đất – cả nơi đá sỏi, gai góc, và đường mòn. Đây chính là hình ảnh về tình yêu mà Chúa Giêsu mời gọi chúng ta thực hành trong bài Tin Mừng hôm nay: một tình yêu không phân biệt, không tính toán, và không giới hạn.
1. Mệnh Lệnh Của Tình Yêu Triệt Để
“Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét anh em.” Lời dạy này của Chúa Giêsu vượt xa cả luật “mắt đền mắt, răng đền răng” trong Cựu Ước. Trong tiếng Hy Lạp, từ “kẻ thù” (ἐχθρούς – echthrous) mang một nội hàm rộng lớn, bao gồm cả những người đối nghịch với chúng ta về mặt ý thức hệ, văn hóa và xã hội.
Tình yêu này không đòi hỏi chúng ta phải có cảm xúc nồng ấm với kẻ thù. Như thánh Augustinô giải thích: “Chúng ta không được yêu điều xấu nơi họ, nhưng yêu bản chất con người được Thiên Chúa tạo dựng nơi họ.” Điều này được thể hiện qua ba hành động cụ thể:
Thứ nhất, “làm ơn cho kẻ ghét anh em.” Đây không phải là thái độ thụ động, mà là chủ động tìm cách làm điều tốt. Như một người làm vườn kiên nhẫn chăm sóc cả những cây héo úa, chúng ta được mời gọi kiên trì làm điều thiện, bất kể đối phương có đáp trả hay không.
Thứ hai, “chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em.” Trong văn hóa Do Thái, lời chúc lành không chỉ là câu nói suông nhưng mang sức mạnh thực sự. Khi chúc lành cho kẻ thù, chúng ta đang thực sự cầu xin Thiên Chúa tuôn đổ ơn lành trên họ.
Thứ ba, “cầu nguyện cho kẻ vu khống anh em.” Đây là đỉnh cao của tình yêu Kitô giáo – đặt kẻ thù trước nhan Thiên Chúa trong lời cầu nguyện chân thành.
2. Con Đường Biến Đổi Qua Hy Sinh
Trong tiếp nối mệnh lệnh yêu thương, Chúa Giêsu đưa ra những hướng dẫn cụ thể qua ba hình ảnh mạnh mẽ:
“Ai vả má bên này, hãy giơ cả má bên kia.” Theo các học giả Kinh Thánh, cái tát vào má trong văn hóa Do Thái thời đó không chỉ là hành động bạo lực thể xác, mà còn là cử chỉ sỉ nhục nghiêm trọng. Việc giơ má bên kia không phải là thụ động chấp nhận bạo lực, mà là một hành động chủ động phá vỡ vòng xoáy của hận thù bằng tình yêu.
“Ai đoạt áo ngoài, thì cũng đừng cản nó lấy áo trong.” Theo Luật Môsê, áo choàng ngoài là vật không thể tịch thu vì nó bảo vệ người nghèo khỏi cái lạnh ban đêm. Khi Chúa Giêsu dạy ta cho cả áo trong, Người mời gọi một sự quảng đại vượt xa cả những gì luật pháp đòi buộc.
“Ai xin, thì hãy cho.” Như một dòng suối không bao giờ giữ nước lại cho mình, người môn đệ Chúa Kitô được mời gọi trở nên nguồn chảy của lòng quảng đại, tin tưởng rằng Thiên Chúa sẽ không bao giờ để mình thiếu thốn.
3. Phản Chiếu Lòng Thương Xót Của Thiên Chúa
“Hãy có lòng nhân từ, như Cha anh em là Đấng nhân từ.” Từ “nhân từ” trong tiếng Hy Lạp (οἰκτίρμων – oiktirmōn) mang một ý nghĩa sâu sắc: nó không chỉ là lòng tốt bề ngoài nhưng là sự đồng cảm sâu thẳm với nỗi đau của tha nhân.
Lòng nhân từ này được thể hiện qua ba thái độ căn bản:
“Đừng xét đoán” – không phải là từ bỏ khả năng phân định, nhưng là từ chối đứng trên ghế thẩm phán để kết án người khác. Như người thợ làm vườn không đánh giá cây non qua những lá đầu tiên, chúng ta được mời gọi nhìn người khác với ánh mắt kiên nhẫn và hy vọng.
“Đừng lên án” – vượt xa việc không xét đoán, đây là lời mời gọi tích cực tìm kiếm điều thiện nơi người khác. Như ánh mặt trời không phân biệt chiếu sáng trên mọi tạo vật, lòng nhân từ của người môn đệ phải trải rộng trên mọi người.
“Hãy tha thứ” – không chỉ là quên đi lỗi lầm, nhưng là chủ động mở ra cơ hội mới cho người khác. Như mùa xuân đem lại sức sống mới cho cây cỏ, ơn tha thứ mang lại cơ hội đổi mới cho con người.
4. Nguyên Tắc Của Sự Cho Đi
“Hãy cho, rồi sẽ được cho lại… đong đầy, lèn chặt, đã đầy tràn mà còn đổ thêm vào vạt áo.” Hình ảnh này gợi nhớ đến cảnh mua bán ngũ cốc thời cổ đại: người bán không chỉ đong đầy đấu, mà còn lắc để hạt lấp đầy khoảng trống, rồi đổ thêm cho đến khi tràn ra ngoài.
Đây là nguyên tắc của Nước Trời – một kinh tế học thiêng liêng đi ngược lại logic thế gian. Trong khi thế gian dạy ta tích trữ để được an toàn, Tin Mừng mời gọi ta cho đi để được dư dật. Như hạt lúa mì phải mục nát đi mới sinh nhiều bông trái, việc cho đi trong tinh thần Tin Mừng luôn mang lại hoa trái dồi dào.
Nguyên tắc này áp dụng không chỉ cho của cải vật chất, mà còn cho mọi khía cạnh của đời sống thiêng liêng:
- Khi ta cho đi lòng thương xót, ta sẽ được thương xót dư dật
- Khi ta cho đi sự tha thứ, ta sẽ được tha thứ trọn vẹn
- Khi ta cho đi tình yêu, ta sẽ được yêu thương vô điều kiện
Kết Luận
Anh chị em thân mến, như người thợ gốm kiên nhẫn nắn đất sét thành bình đẹp, Thiên Chúa đang mời gọi chúng ta để Người uốn nắn tâm hồn ta nên giống Người hơn qua việc thực hành tình yêu triệt để này.
Trong tuần tới, tôi mời gọi anh chị em:
- Nhận diện một “kẻ thù” trong cuộc sống
- Thực hiện một hành động yêu thương cụ thể đối với họ
- Cầu nguyện cho họ mỗi ngày
Hãy nhớ rằng, khi chúng ta cho đi tình yêu như thế, chúng ta không chỉ biến đổi người khác, mà còn biến đổi chính mình trở nên giống Thiên Chúa hơn. Như Thánh Gioan Thánh Giá đã viết: “Nơi nào không có tình yêu, hãy gieo tình yêu vào đó, và anh em sẽ gặt được tình yêu.”
Xin Thiên Chúa của tình yêu và bình an ở cùng anh chị em.
Lm. JB Đỗ Trọng Năng
BÀI VIẾT LIÊN QUAN